:

తెలంగాణలో ఉన్న భద్రాచలం
శ్రీ సీతారామచంద్రస్వామి దేవస్థానం చరిత్ర
తెలంగాణలోఎన్నో ప్రసిద్ధి గాంచిన దేవాలయాలు ఉన్నప్పటికీ, భక్తుల గుండెల్లో ప్రత్యేక స్థానం సంపాదించుకున్నది భద్రాచలం రామాలయం. ఇది శ్రీరాముని వైష్ణవ భక్తి సంప్రదాయానికి ప్రతీకగా నిలిచిన పుణ్యక్షేత్రం. భద్రాచలం గుడి తెలంగాణ రాష్ట్రం భద్రాద్రి కొత్తగూడెం జిల్లాలోని భద్రాచలం పట్టణంలో గోదావరి నదీ తీరాన ఉంది.భద్రాచలం ఆలయానికి ఉన్న చారిత్రక నేపథ్యం చాలా గొప్పగా ఉంటుంది. ఈ దేవాలయం 17వ శతాబ్దంలో గోదావరి ప్రాంతానికి చెందిన గోపన్న అనే తహసీల్దారు నిర్మించాడు. ఇతడు భక్త రామదాసుగా ప్రసిద్ధి చెందాడు. ఇతడు తన పదవిలో ఉండగా, శ్రీరామునిపై అపారమైన భక్తితో ఆలయం నిర్మించాడు. నవాబు అనుమతులు లేకుండా ఖజానా నిధులను ఉపయోగించి రామాలయం నిర్మించినందుకు గోపన్నను జైలుకు పంపించారు. అక్కడే తాను రాసిన "దాశరధి కరుణాపయోనిధి" వంటి భక్తి గేయాలు శాశ్వతంగా భక్తి సాహిత్యంలో చిరస్థాయిగా నిలిచాయి. కంచెర్ల గోపన్న భక్త రామదాసుగా ప్రసిద్ధి పొందిన 17వ శతాబ్దపు తెలుగు భక్త కవి. ఆయన గొప్ప సంగీతకారుడు మరియు శ్రీరాముని పరమ భక్తుడు. ఆయన ఖమ్మం జిల్లా నేలకొండపల్లిలో లింగన్నమూర్తి, కామాంబ దంపతులకు జన్మించారు.గోపన్న చిన్న వయస్సులోనే తల్లిదండ్రులను కోల్పోయి, తన మేనమామలైన మాదన్న, అక్కన్న సహాయంతో గోల్కొండ సుల్తాను వద్ద తహసీల్దారుగా నియమితులయ్యారు. భద్రాచలంలో ఉన్న శ్రీరామాలయాన్ని పునర్నిర్మించేందుకు ప్రజల నుంచి విరాళాలు సేకరించి, ఆలయ నిర్మాణానికి తన అధికారిక పదవిని ఉపయోగించారు .
తన రాజకోశం నుండి నిధులు వినియోగించినందుకు గోల్కొండ సుల్తాన్ తానాషా కోపగించుకొని గోపన్నకు కారాగార శిక్ష విధించారు. అలా గోపన్న 12 సంవత్సరాలు కారాగారంలో ఉన్నారు. కారాగారంలో కూడా శ్రీరామునిపై భక్తితో అనేక కీర్తనలు రచించారు.
సాహిత్య, సంగీత కృషి
కంచెర్ల గోపన్న తెలుగు భక్తి సాహిత్యంలో ప్రముఖ స్థానం పొందారు. శ్రీరాముని మహిమను వర్ణిస్తూ 108 పద్యాలతో కూడిన శతకము. ప్రతి పద్యంలో "దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ" అనే మకుటం ఉంటుంది .
తెలుగు, సంస్కృత భాషల్లో రచించిన అనేక కీర్తనలు, ఇవి ఇప్పటికీ కర్ణాటక సంగీతంలో ప్రాచుర్యం పొందినవి.
భద్రాచలంలో ఉన్న శ్రీ సీతారామచంద్రస్వామి ఆలయాన్ని పునర్నిర్మించి, భక్తుల పుణ్యక్షేత్రంగా మార్చారు. ఆయన నిర్మించిన ఈ ఆలయం ప్రస్తుతం కూడా భక్తుల ఆధ్యాత్మిక కేంద్రంగా నిలుస్తోంది .
కంచెర్ల గోపన్న భక్తి, సంగీతం, సాహిత్యంలో తన విశిష్ట స్థానం ఏర్పరచుకున్నారు. ఆయన రచనలు మరియు జీవిత కథ తెలుగు సంస్కృతిలో చిరస్థాయిగా నిలిచాయి.
కథ ప్రకారం, రామునితో పాటు లక్ష్మణుడు, సీతా దేవి జైలుకు వచ్చి రాజుకు బంగారు నాణేలను ఇచ్చి గోపన్నను విడుదల చేయించినట్లు భావన. అప్పటి నుంచి గోపన్నను ‘భద్రాద్రి రామదాసు’గా సంబోధించటం ప్రారంభమైంది. ఈ కథ భక్తి, నమ్మకం, మరియు త్యాగానికి ప్రతీకగా మారింది.
భద్రాచలం రామాలయం ద్రవిడ శైలిలో నిర్మించబడింది. గుడిలో ప్రధానంగా శ్రీరాముడు, సీతాదేవి, లక్ష్మణుడు ఉన్నారు. రాముని విగ్రహం చాలా ప్రత్యేకతలతో నిలుస్తుంది. కుడిచేతిలో విల్లు, ఎడమచేతిలో బాణంతో ఉన్న స్వరూపం ఇది. సీతా సమేత శ్రీరామడు, పక్కనే లక్ష్మణుడు ఉండే విధంగా విగ్రహాలు అమర్చబడ్డాయి.
అద్భుతమైన శిల్ప కళ, శోభాయమానమైన గోపురాలు, మరియు ఆలయ ప్రాంగణంలో ఉన్న విభిన్న రథాలు మరియు ఇతర మండపాలు గోపన్న కట్టించిన ఆధ్యాత్మిక కళాశైలికి దృక్కోణంగా అద్భుతం. ఆలయ ప్రాంగణంలో రామదాసు చేసిన సేవలకు గుర్తుగా ఉన్న విగ్రహం కూడా ఉంది.భద్రాచలం ఆలయం ఏడాది పొడవునా భక్తులతో కళకళలాడుతూ ఉంటుంది. అయితే ముఖ్యంగా శ్రీరామనవమి సమయంలో ఇక్కడ జరిగే కళ్యాణోత్సవం ప్రపంచవ్యాప్తంగా ప్రసిద్ధి చెందింది. ఈ వేడుకను చూడటానికి లక్షలాదిమంది భక్తులు వస్తారు. శ్రీరాముడు, సీతాదేవి కళ్యాణాన్ని అత్యంత వైభవంగా నిర్వహిస్తారు.
ఇది తెలంగాణ రాష్ట్ర ప్రభుత్వ ప్రాధాన్యత గల అధికారిక ఉత్సవంగా గుర్తించబడింది. ముఖ్యమంత్రి సహా పలువురు ప్రముఖులు ఈ వేడుకల్లో పాల్గొంటారు. గోదావరి నదీ తీరంలో ప్రత్యేకంగా ఏర్పాటైన మండపంలో కల్యాణ మహోత్సవాన్ని నిర్వహించడం పూర్వకాలం నుంచి కొనసాగుతున్న సంప్రదాయం.
విజయదశమి, దీపావళి, కార్తీక మాసం వంటి పండుగల సమయంలో ఆలయం ప్రత్యేకంగా అలంకరించబడుతుంది.
భద్రాచలంలోని గోదావరి నది ‘దక్షిణ గంగా’గా ప్రసిద్ధి. భక్తులు గోదావరిలో పుణ్యస్నానాలు చేసి రామాలయ దర్శనం చేస్తారు. ఈ నది తీరంలో పలు తీర్థ ప్రదేశాలు ఉన్నాయి. ముఖ్యంగా పుష్కరాల సమయంలో ఇక్కడ పుణ్యస్నానం చేయడానికి లక్షలాది భక్తులు విచ్చేస్తారు.
భద్రాచలం ఆలయానికి సమీపంలో ఉన్న రామదాసు బంధిఖానా కూడా భక్తుల సందర్శన కేంద్రంగా ఉంది. ఇక్కడే గోపన్న తను రాసిన ప్రముఖ భక్తిగీతాలను రూపొందించాడని విశ్వాసం. “ఇచట గోపన్న పాడె,” అనే చిహ్నంతో జైలులో చిన్న మందిరం నిర్మించబడి ఉంది.
భద్రాచలాన్ని ప్రముఖ రచయితలు, కవులు తమ రచనల్లో ప్రశంసించారు. త్యాగరాజు కృతులు, అన్నమాచార్య సంకీర్తనలు, రామదాసు కీర్తనలు భద్రాచలంలో ప్రతిదినం ఆలపించబడతాయి. ఇది తెలుగు భక్తి సాహిత్యంలో ఒక మూలస్తంభంగా నిలుస్తోంది.భద్రాచలం రామునిపై ఎంతో మంది ప్రముఖులకు అపార భక్తి ఉంది. భద్రాచలంలో ప్రత్యేకంగా పూజలు చేయించుకున్న వారు ఎంతో మంది ఉన్నారు. రాజకీయ ప్రముఖులు కూడా ఇక్కడికి తరచూ వచ్చి దర్శనాలు చేసుకుంటారు. ఈ ఆలయం అందరినీ ఆకర్షించే ఆధ్యాత్మిక కేంద్రంగా ఉన్నది.
భద్రాచలం ప్రస్తుతం రోడ్డు, రైలు మరియు దగ్గరలోని విమానాశ్రయాల ద్వారా అనుసంధానించబడి ఉంది. దేవస్థానం ఆధ్వర్యంలో భక్తులకు వసతి, భోజన సౌకర్యాలు కల్పించబడుతున్నాయి. శుభ్రత, భద్రత, మరియు సౌకర్యాలతో భక్తుల అవసరాలను తీర్చేందుకు ఆలయ కమిటీ ప్రయత్నిస్తోంది.
భద్రాచలం రామాలయం ఆధ్యాత్మికత, భక్తి, మరియు సంస్కృతికి ప్రతీక. ఇది కేవలం ఒక దేవాలయం మాత్రమే కాదు అనేక మంది జీవితాల్లో భగవంతుడి అనుభూతికి మార్గం. ఇది భక్తి, త్యాగం, మరియు విశ్వాసానికి ప్రతిరూపం. భద్రాచలం రాముడిని దర్శించుకోవడం భక్తులకు పరమ పుణ్యఫలాన్ని ప్రసాదిస్తుందని నమ్మకం ఉంది.ఈ ఆలయం రామ భక్తుల గుండెల్లో శాశ్వతంగా నిలిచిపోయే పవిత్ర స్థలంగా కొనసాగే క్షేత్రం. భద్రాచలానికి ఒకసారి కనీసం జీవితంలో వెళ్లి శ్రీరాముని దర్శించుకోవడం ప్రతి భక్తుని ఆధ్యాత్మిక సాధనలో భాగంగా భావించవచ్చు.

సేకరణ
వెంకట భాను ప్రసాద్ చలసాని