*తెలంగాణలో మూడవ విడత హరితహారం ప్రారంభం*

మూడో విడతను 2017 జులై 12న కరీంనగర్‌లో ప్రారంభించారు. 34 కోట్లకుపైగా మొక్కలు నాటారు. మూడో విడత హరితహారాన్ని కరీంనగర్ జిల్లాలోని దిగువ మానేరు డ్యామ్ వద్ద మొక్క నాటి ప్రారంభిచటం జరిగింది.

హైదరాబాదు నగరంలో ఒక్కరోజులోనే 25 లక్షల మొక్కలు, ఒకేరోజు లక్షమంది 163 కిలోమీటర్ల పొడవునా నిలబడి మొక్కలు నాటి రికార్డు సృష్టించారు.ప్రతీ రెండు గ్రామాలకు ఒక నర్సరీ చొప్పున రాష్ట్ర వ్యాప్తంగా 4,213 నర్సరీలు ఏర్పాటుచేశారు. కేవలం ఒకే రకం చెట్లు కాకుండా నీడనిచ్చే చెట్లు, పండ్ల చెట్లు, పూల చెట్లు, ఔషధ మొక్కలను కూడా నాటారు. 2016లో నాటిన 46 కోట్ల మొక్కల్లో నీడ నిచ్చే వేప, మర్రి, రావి లాంటివి 36.81 కోట్ల మొక్కలు... టేకు, మద్ది లాంటి లాభదాయక చెట్లు మరో 8.5 కోట్ల మొక్కలు...పండ్ల చెట్లు కోటి దాకా ఉన్నాయి. అంతేకాకుండా పూలచెట్లు, ఈత మొక్కలు ఉన్నాయి. అటవీ ప్రాంతంలోనే కాకుండా అన్ని రహదారులకు ఇరువైపులా, విద్యాలయాల్లో, పోలీస్ ప్రాంగణాల్లో, మార్కెట్ యార్డుల్లో, వ్యవసాయ క్షేత్రాల్లో, శ్మశాన వాటికలు, గ్రేవ్ యార్డుల్లో, పరిశ్రమల్లో, పారిశ్రామిక వాడల్లో, అన్ని ప్రభుత్వ కార్యాలయాల్లో, రైల్వే స్టేషన్లు, బస్టాండ్లు, విమానాశ్రయాల్లో మొక్కలు నాటారు.

ప్రభుత్వ రంగ సంస్థలైన ఆర్టీసీ, సింగరేణి, విద్యుత్ శాఖలు, పాఠశాల విద్యార్థులు, స్వచ్ఛంద సంస్థలు, యువజన సంఘాలు, డ్వాక్రా మహిళలతో సహా అందరూ కార్యక్రమంలో పాల్గొన్నారు. హైదరాబాద్ – విజయవాడ, హైదరాబాద్ - ముంబాయి, హైదరాబాద్ – వరంగల్, హైదరాబాద్ – బెంగుళూరు, హైదరాబాద్ – నాగపూర్ వంటి జాతీయ రహదారులకిరువైపులా పెద్ద పూల చెట్లు నాటారు.

తెలంగాణ రాష్ట్ర భూభాగం 1,12,077 కిలోమీటర్లు ఉండగా అడవులు 26,903.70 కిలోమీటర్లమేర (24శాతం) ఉన్నాయి. హరితహారం ద్వారా అటవీ ప్రాంతాన్ని 33శాతానికి పెరిగేలా చేయడం.తద్వారా వానలు వాపస్‌ వచ్చేలా చూడటం. అడవిలో, రోడ్లకిరువైపులా పండ్ల చెట్లను నాటటంద్వారా నివాసాలు, పంటపొలాలపై దాడిచేస్తున్న కోతులకు ప్రత్యామ్నాయం చూపటం. వాతావరణంలో ప్రాణవాయువును పెంచటం, పర్యావరణ సమతుల్యాన్ని కాపాడటం, ఇతర పర్యావరణ లక్ష్యాలను చేరుకోవడం నాలుగు సంవత్సరాల్లో రాష్ట్ర వ్యాప్తంగా 230 కోట్ల మొక్కలను నాటి సంరక్షించాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. అటవీ ప్రాంతంలో 100కోట్ల మొక్కలు, అటవీ ప్రాంతం వెలుపల 120 కోట్ల మొక్కలు, జీహెచ్‌ఎంసీ పరిధిలో 10కోట్ల మొక్కలు పెంచడం..

తెలంగాణలో ఉన్న 24 శాతం అటవీ ప్రాంతంలో నూటికి నూరు శాతం అడవులు పెంచడం
పట్టణాలు, గ్రామాల్లో కూడా పెద్ద ఎత్తున సామాజిక అడవుల పెంపకం
తెలంగాణ వ్యాప్తంగా ఐదేళ్ల కాలంలో 230 కోట్ల మొక్కలు నాటి, వాటిని సంరక్షించడo
అటవీ ప్రాంతంలో 100 కోట్ల మొక్కలు, సామాజిక అడవుల కింద 120 కోట్ల మొక్కలు, హైదరాబాద్ నగర పరిధిలో 10 కోట్ల మొక్కలు నాటడం
సహజసిద్ధమైన అడవులను పరిరక్షించడం, పునరుజ్జీవింపచేయడం
అటవీ భూముల దురాక్రమణను అడ్డుకోవడం
పెద్ద ఎత్తున సాగే వృక్షాల నరికివేతను నిలువరించడం
సామాజిక అడవుల పెంపకానికి పెద్దఎత్తున చర్యలు చేపట్టడం
ప్రజల భాగస్వామ్యంతో విస్తృతంగా మొక్కలు నాటి సంరక్షణకు సమగ్ర చర్యలు చేపట్టడం..

హరిత హారం లక్ష్యాలను విస్త్రుతంగా ప్రజల్లోకి తీసుకెళ్ళేందుకు వివిధ నినాధాలను ఉపయోగిస్తున్నారు. తెలంగాణలో సమృద్ధిగా వానలు కురిసేందుకు, అడవులను రక్షించి, చెట్లను పెంచి పచ్చదనాన్ని కాపాడటమే లక్ష్యంగా ‘‘వానలు వాపస్ రావాలె’’ అనే నినాదంతో తెలంగాణకు హరితహారం కార్యక్రమం చేపట్టారు.

తెలంగాణ 'పచ్చ'ల పేరు.. హరిత హారం జోరు
వనాలు పెంచు-వానలు వచ్చు
చెట్లను పెంచు-ఆక్సిజన్‌ పీల్చు
పచ్చని అడవులు-సహజ సౌందర్యములు
వనాలు-మానవాళి వరాలు
పచ్చని వనములు-ఆర్థిక వనరులు
అడవులు-మనకు అండదండలు
అడవి ఉంటే లాభం-అడవి లేకుంటే నష్టం
అడవిని కాపాడు-మనిషికి ఉపయోగపడు
అటవీ సంపద-అందరి సంపద
చెట్లు నరుకుట వద్దు-చెట్లు పెంచుట ముద్దు
అడవులు-వణ్యప్రాముల గృహములు
పచ్చని వనాలు-రోడ్డునకు అందములు
సతతం-హరితం
మొక్కలు ఉంటే ప్రగతి-మొక్కలు లేకుంటే వెలితి
చెట్టుకింద చేరు-సేదను తీరు
అడవులు ఉంటే కలిమి-అడవులు లేకుంటే లేమి
అడవులు అంతరించడం అంటే-మనిషి పతనం అయినట్టే
మొక్కను పట్టు-భూమిలో నాటు
దోసిలిలోకి తీసుకోమొక్కు -ఏదోస్థలమున నాటుము మొక్క

*మాధవి కాళ్ల*
*సేకరణ*

*నాబార్డ్ స్థాపక దినోత్సవం*

నాబార్డ్ ప్రయాణాన్ని ముందుకు తీసుకెళ్లడానికి, ఈ సంస్థ ఏ తేదీన ఉనికిలోకి వచ్చిందో తెలుసుకోవడం చాలా అవసరం. బి. శివరామన్ కమిటీ సిఫార్సు మేరకు జూలై 12, 1982న నాబార్డ్ స్థాపించబడింది. అప్పటి నుండి, వ్యవసాయ ఉత్పాదకత మరియు గ్రామీణాభివృద్ధిని పెంచడానికి ఆర్థిక సహాయం మరియు వినూత్న పరిష్కారాలను అందించడం ద్వారా గ్రామీణ ఆర్థిక వ్యవస్థను మార్చడంలో ఇది ముఖ్యమైన పాత్ర పోషిస్తోంది.

భారతదేశంలో వ్యవసాయ మరియు గ్రామీణాభివృద్ధికి మద్దతు ఇవ్వడానికి "నేషనల్ బ్యాంక్ ఫర్ అగ్రికల్చర్ అండ్ రూరల్ డెవలప్‌మెంట్ " అనే ఈ అంకితభావంతో కూడిన సంస్థ అవసరం 1970ల ప్రారంభంలో గుర్తించబడింది. భారత వ్యవసాయ రంగం కుప్పకూలిన మరియు దెబ్బతిన్న భూ కమతాలు, రుణ లభ్యత లేకపోవడం మరియు సరిపోని మౌలిక సదుపాయాలు వంటి అనేక సవాళ్లను ఎదుర్కొంది. ఈ సమస్యలను పరిష్కరించడానికి, వ్యవసాయం మరియు గ్రామీణాభివృద్ధికి సంస్థాగత రుణ ఏర్పాట్లను సమీక్షించడానికి భారత ప్రభుత్వం 1979లో బి. శివరామన్ కమిటీని ఏర్పాటు చేసింది. నాబార్డ్ ప్రధాన కార్యాలయం మహారాష్ట్రలోని ముంబైలో ఉంది. నాబార్డ్ ప్రధాన కార్యాలయంతో పాటు, వారి చొరవ దేశంలోని ప్రతి మూలకు చేరుకునేలా చూసుకోవడానికి వివిధ ప్రాంతీయ కార్యాలయాలు ఉన్నాయి.

గత 43 సంవత్సరాలుగా, గ్రామీణ ప్రాంతాలను అభివృద్ధి చేయాలనే లక్ష్యంతో నాబార్డ్ వివిధ మైలురాళ్లను సాధించింది. దాని విజయాలు మరియు కీలక విధుల్లో కొన్ని:
క్రెడిట్ ప్రొవిజన్ : నాబార్డ్ రైతులకు వ్యవసాయం మరియు గ్రామీణాభివృద్ధి కార్యకలాపాల కోసం రుణ సదుపాయాలను అందిస్తుంది, ఈ పేద రైతులు మరియు గ్రామీణ వనరుల సరఫరాదారులు అవసరమైన ఆర్థిక వనరులను పొందేలా చూస్తుంది.
మౌలిక సదుపాయాల అభివృద్ధి : వ్యవసాయ వృద్ధిని సులభతరం చేయడానికి నీటిపారుదల వ్యవస్థలు, రోడ్లు మరియు మార్కెట్లు వంటి గ్రామీణ మౌలిక సదుపాయాల అభివృద్ధికి నాబార్డ్ మద్దతు ఇస్తుంది.
స్థిరమైన పద్ధతులను ప్రోత్సహించడం : నాబార్డ్ స్థిరమైన వ్యవసాయ పద్ధతులను ప్రోత్సహిస్తుంది, సేంద్రీయ వ్యవసాయం, నేల సంరక్షణ మరియు సమర్థవంతమైన నీటి నిర్వహణను ప్రోత్సహిస్తుంది.
ఆర్థిక చేరిక : బ్యాంకింగ్ సేవలు మరియు రుణ సౌకర్యాలకు వారి ప్రాప్యతను పెంచడం ద్వారా, బ్యాంకు సేవలు లేని గ్రామీణ జనాభాను అధికారిక ఆర్థిక వ్యవస్థలో చేర్చడానికి బ్యాంక్ పనిచేస్తుంది.

నాబార్డ్ 43వ వ్యవస్థాపక దినోత్సవం దాని స్థాపనను జరుపుకోవడానికి ఒక ప్రత్యేక రోజు మాత్రమే కాదు, గ్రామీణాభివృద్ధికి సంస్థ సాధించిన విజయాలు మరియు సహకారాలను ప్రతిబింబించడానికి మరియు వాటిపై దృష్టి పెట్టడానికి ఇది ఒక క్షణం. నాబార్డ్ స్థాపన దినోత్సవం 2024న, నాబార్డ్ చొరవ ప్రభావాన్ని ప్రదర్శించడానికి అనేక ఆకర్షణీయమైన కార్యక్రమాలు మరియు కార్యకలాపాలు నిర్వహించబడతాయి. వీటిలో ఇవి ఉండవచ్చు:
వర్క్‌షాప్‌లు మరియు సెమినార్లు : వ్యవసాయం మరియు గ్రామీణాభివృద్ధి భవిష్యత్తుపై సరైన వ్యక్తిగత చర్చ, మరియు వినూత్న పరిష్కారాలు మరియు వ్యూహాలను అన్వేషించడం ద్వారా సమస్యల పరిష్కారం.
అవార్డులు మరియు గుర్తింపులు : గ్రామీణాభివృద్ధి రంగానికి స్థిరంగా మరియు గణనీయంగా దోహదపడిన వ్యక్తులు మరియు సంస్థలను ప్రదానం చేయడం.
ప్రదర్శనలు : నాబార్డ్ మద్దతుతో విజయవంతమైన ప్రాజెక్టులు మరియు చొరవలను ప్రదర్శించడం, గ్రామీణ సమాజాలపై వాటి సానుకూల ప్రభావాన్ని ప్రదర్శించడం.

నాబార్డ్ 43వ వ్యవస్థాపక దినోత్సవాన్ని జరుపుకుంటున్న ఈ సందర్భంగా, ఈ ప్రతిష్టాత్మక సంస్థ యొక్క ప్రణాళికలు మరియు కొనసాగుతున్న ప్రయత్నాలను పర్యవేక్షించడం మరియు గుర్తించడం చాలా ముఖ్యం. వినూత్న పరిష్కారాలు, ఆర్థిక చేరిక మరియు స్థిరమైన వ్యవసాయ పద్ధతుల ద్వారా గ్రామీణాభివృద్ధి మరియు శ్రేయస్సును ముందుకు తీసుకెళ్లడం మరియు పెంపొందించడం అనే దాని లక్ష్యానికి నాబార్డ్ ఎల్లప్పుడూ కట్టుబడి ఉంటుంది. భవిష్యత్ ప్రయాణం లక్షలాది మంది గ్రామీణ నివాసితుల జీవితాలను మరింత మెరుగుపరచడానికి మరియు భారతదేశ ఆర్థిక వ్యవస్థ యొక్క మొత్తం వృద్ధికి దోహదపడే పుష్కలమైన అవకాశాలతో నిండి ఉంటుంది. ముగింపులో, నాబార్డ్ ఫౌండేషన్ డే 2024 గ్రామీణాభివృద్ధి మరియు వ్యవసాయ శ్రేష్ఠతను ప్రోత్సహించడంలో నాబార్డ్ యొక్క స్వేచ్ఛా సంకల్ప అంకితభావం మరియు స్థిరమైన కృషికి నిదర్శనం. సంపన్న గ్రామీణ భారతదేశం కోసం దార్శనికతతో, నాబార్డ్ ప్రకాశవంతమైన మరియు మరింత సమ్మిళిత భవిష్యత్తు కోసం నావిగేట్ చేస్తూనే ఉంది.

*మాధవి కాళ్ల*
*సేకరణ*

*జూలై 12 ప్రత్యేకతలు :⁠-*

1. బెల్జియం జాతీయ దినం.

2. 1884 : ఇటాలియన్ కళాకారుడు అమేడియో మొడిగ్లియాని జననం (మ.192.

3. 1904 : స్పానిష్ కవి, నోబెల్ బహుమతి గ్రహీత పాబ్లో నెరుడా జననం (మ.1973).

4. 1923 : మొట్టమొదటి తెలుగు విజ్ఞాన సర్వస్వం నిర్మాత కొమర్రాజు వెంకట లక్ష్మణరావు మరణం (జ.1877).

5. 1933 : తెలుగుదేశం పార్టీ రాజకీయ నాయకుడు, లోకసభ సభ్యుడు గడ్డం గంగారెడ్డి జననం (మ.2017).

6. 1957 : రంగస్థల నటీమణి శ్రీలక్ష్మి రేబాల జననం.

7. 1982 : టేబుల్ టెన్నిస్ ఆటగాడు ఆచంట శరత్ కమల్ జననం.

8. 1982 : నాబార్డ్ బ్యాంకు స్థాపన.

9. 1997 : అత్యంత చిన్న వయసులో నోబెల్ బహుమతి గెలుచుకున్న మలాలా యూసఫ్‌జాయ్ జననం.

10. 1840 : కర్నూలు గత నవాబ్ గులాం రసూల్ ఖాన్ మరణం.

*మాధవి కాళ్ల*
*సేకరణ*

*అక్షరలిపి కొరకు*
*అంశం :⁠- చిత్ర కవిత(హాస్య కథలు)*
*తేది:⁠- 11/07/2025*
*శీర్షిక :⁠- చిట్టిబాబు క్లౌన్*

ఒక పెద్ద నగరంలో రోజూ లాగే రద్దీగా ఉంది. అదే సమయంలో బొమ్మల లోకం అనే కొత్త సర్కస్ ఊరేగింపు జరుగుతోంది.
ఆ సర్కస్ లో ఒక తెల్లని ముఖం , ఎర్రటి ముక్కు, ఎర్రటి టోపీ ధరించిన క్లౌన్ ఉన్నాడు.
అతని పేరు చిట్టిబాబు. చిట్టిబాబుకు ప్రజలను నవ్వించడం అంటే చాలా ఇష్టం.
అతను తన చేతిలో నవ్వుతున్న ముఖం ఉన్న కర్ర పట్టుకుని అందరినీ చూస్తూ నవ్వుతూ ఉన్నాడు.
అలా సరదాగా నవ్వుతూ వెళ్తుండగా...
అకస్మాత్తుగా ఒక యువకుడు అతని పేరు రాజు.
పెద్ద అంగలతో పరిగెత్తుకుంటూ వచ్చాడు. రాజు ఏదో పెద్ద ప్రమాదం జరిగినట్లుగా పరిగెడుతున్నాడు. అతని చేతులు గాల్లో ఉన్నాయి, కాళ్ళు వేగంగా కదులుతున్నాయి.
చిట్టిబాబు క్లౌన్ , రాజును చూడగానే ఆశ్చర్యపోయి ,
"అయ్యో! ఇతను ఎందుకు ఇలా పరిగెడుతున్నాడు? ఏమైనా జరిగిందా?" అని అనుకున్నాడు. రాజు ముఖం భయంతో చిట్టిబాబుకు ఏదో అర్థం కాలేదు.
"ఇంత భయపడి ఎందుకు పరిగెడుతున్నాడో తెలుసుకోవాలి" అని వెంటనే చిట్టిబాబు కూడా రాజు వెనకాలే పరిగెత్తడం మొదలుపెట్టాడు.
చిట్టిబాబు క్లౌన్ వింతగా పరిగెత్తుతుంటే...
ప్రజలు అతన్ని చూసి నవ్వుతూ ,
"అరె! క్లౌన్ కూడా పరిగెత్తుతున్నాడు! ఇది సర్కస్ లో భాగమా?" అని అనుకున్నారు. కానీ , చిట్టిబాబుకు అలాంటి ఆలోచన లేదు. అతను రాజును పట్టుకోవాలనే కసితో పరిగెత్తుతున్నాడు.
కొంత దూరం పరిగెత్తాక , రాజు ఒక కేఫ్ లోకి దూసుకుపోయాడు. చిట్టిబాబు కూడా అతని వెనకాలే ఆ కేఫ్ లోకి వెళ్ళాడు. లోపల చూస్తే...
రాజు ఒక టేబుల్ దగ్గర కూర్చుని , పెద్ద గ్లాస్ జ్యూస్ తాగుతున్నాడు. చిట్టిబాబు ఆశ్చర్యపోయి ,
"ఏమైంది? ఎందుకు అంత వేగంగా పరిగెత్తావు?" అని అడిగాడు.
రాజు జ్యూస్ తాగి ,
"అయ్యో క్లౌన్ గారూ! అదేంటి! మీరు నన్ను అనుసరించారా? నేను ఇంటి దగ్గర గ్యాస్ స్టవ్ ఆన్ లో పెట్టి వచ్చేశానా అని అనుమానం వచ్చి , ఆందోళనగా పరిగెత్తుకుంటూ వచ్చాను!" అన్నాడు నవ్వుతూ.
చిట్టిబాబు నవ్వాలో ఏడవాలో తెలియని స్థితిలో ఉన్నాడు. "ఓరి దేవుడా! నేను నీ వెనకాల ఇదంతా చూసి , ఏదో పెద్ద గండం వచ్చిందనుకున్నాను! నా సర్కస్ ఊరేగింపు వదిలేసి నీ వెంట వచ్చాను!" అన్నాడు నిట్టూర్చుతూ.
రాజు గట్టిగా నవ్వుతూ ,
"క్షమించండి క్లౌన్ గారూ! నా వల్ల మీరు కూడా వ్యాయామం చేసినట్టుంది!"
చిట్టిబాబు కూడా చిన్నగా నవ్వి ,
"పర్వాలేదు బాబు! నీ ఆందోళన అర్థం చేసుకోగలను. కానీ , నన్ను చూడు , నీ భయాన్ని నవ్వుగా మార్చాను!" అని తన చేతిలో ఉన్న నవ్వుతున్న ముఖం ఉన్న కర్రను చూపించాడు. ఇద్దరూ గట్టిగా నవ్వారు. ఆ రోజు నుంచి చిట్టిబాబు క్లౌన్ ఎవరిని చూసినా పరిగెత్తే ముందు ఒకటికి రెండుసార్లు ఆలోచించుకోవడం అలవాటు చేసుకున్నాడు!

*మాధవి కాళ్ల..*
*హామీ పత్రం :⁠-*
                      *ఈ కథ నా సొంతం అని హామీ ఇస్తున్నాను..*